„Tak, chyba to właśnie jest szczęście – ten spokój, nigdy przedtem takiego nie zaznałem, łagodny spokój nie z tej ziemi, lepiej nie myśleć skąd.”
Nieuzasadnione poczucie szczęścia, Tomasz Tyczyński, Wydawnictwo Nisza, 2023, s. 56.
Szarobure obrazy, monotonia i – w najgorszym przypadku – cierpienie, a wśród tego zwykła codzienność. Życie, w które gdzieniegdzie wkradają się powody do radości: ulotne, efemeryczne prześwity szczęścia.
***
Nieuzasadnione poczucie szczęścia Tomasza Tyczyńskiego to zbiór opowiadań, które ze szczęściem niewiele mają wspólnego. Zaobserwowany i zapisany przez Autora stan otaczającego świata nie napawa optymizmem, a jeśli już – to w minimalnych dawkach. I o ile ogólny obraz jest w najlepszym przypadku monochromatyczny, o tyle barwę dostrzec można w drobiazgach. Chodzi tu o cieszenie się małymi rzeczami, które zwykle na co dzień umykają naszej uwadze. Uwadze odciąganej przez wieczny niedoczas, trwanie w biegu. Rzeczy czy zdarzenia w skali mikro przemijają niedostrzeżone, niedocenione. Bez względu na wszystko, poddają się – zarówno one jak i my – bezdusznemu upływowi czasu. Entropii. A gdyby tak, choć na chwilę, zwolnić?
W tym ujęciu książkę można uznać za pochwałę psychologicznej uważności określanej mianem mindfulness. Ale czy na pewno?
Trudno oderwać się przecież od wszystkiego dookoła. Nie da się od tak odłożyć życia, rozgrzebanych spraw, problemów. Wymaga tytanicznego wysiłku, by myśleć wyłącznie o tym, co przynosi ukojenie. A gdzie tam dopiero mowa o szczęściu?
„Chłopak w autobusie zdjął dłoń z karku dziewczyny i przeżegnał się pospiesznie. Ona, choć autobus minął już figurkę, zrobiła to samo ręką uwolnioną z jego drugiej dłoni, a potem znowu spletli palce i złożyli je między jej udami. Doprawdy, Bóg jest miłością, pomyślałem i przez chwilę wcale nie wydawało mi się to ironiczne.”
Nieuzasadnione poczucie szczęścia, Tomasz Tyczyński, Wydawnictwo Nisza, 2023, s. 39.
Przedstawione w Nieuzasadnionym poczuciu szczęścia historie i obrazy to przede wszystkim trzeźwe spojrzenie na rzeczywistość. Na życie toczące się w mieście i na wsi. Wśród betonu i natury. Wśród zdrowych i chorych. Tyczyński jest świetnym obserwatorem; trafnie diagnozuje i nazywa po imieniu obecne w naszym życiu zdarzenia. Robi to przy tym w sposób iście poetycki. Czuć, że każde zawarte w książce zdanie zostało pieczołowicie przemyślane.
***
I nagle przychodzi opowiadanie ostatnie. Bijące po oczach swoją odmiennością. Będące pewną odpowiedzią, na nurtujące pytanie: jak być szczęśliwym? Tylko, czy właśnie tego typu szczęścia szukamy?
PODSUMOWUJĄC
Nieuzasadnione poczucie szczęścia to wyrafinowana, literacka forma medytacji. Tomasz Tyczyński zachęca do refleksji nad życiem. Zachwyca przy tym stylem. Obcowanie z jego książką wywołuje – jak najbardziej uzasadnione – poczucie szczęścia.
RECENZJA NA PODSTAWIE WYDANIA
Nieuzasadnione poczucie szczęścia, Tomasz Tyczyński, Wydawnictwo Nisza, 2023, ISBN: 978-83-66599-58-1.
Za egzemplarz książki do recenzji dziękuję Wydawcy.