Zawsze sceptycznie podchodzę do książek, które już z okładki wołają, że mają na coś cudowny sposób. Niewymagająca poświęceń dieta, sposób na szybki [a zarazem łatwy i legalny] zarobek, sekrety skutecznego uwodzenia, etc. Pewnie każdy spotkał się z czymś takim. Z powodu natężenia tego typu haseł, może wzbudzać niedowierzanie slogan głoszący, że można robić dwa razy więcej, dwa razy szybciej. Tymczasem – rzeczywiście można. Warto jednak podkreślić: wspomniane dwa razy to minimum. Odpowiednio wdrożony Scrum potrafi znacznie więcej…
CZYM JEST SCRUM?
Scrum to ramy postępowania [framework] zespołu oparte na zasadach zwinnego zarządzania projektami [Agile]. W dużym uproszczeniu: dany zespół [maksymalnie 9 osób] ma wykonać jakąś pracę. Tę dzieli się na mniejsze części – zadania, które mają być ukończone pod koniec sprintu [określonej wcześniej jednostki czasu, np. tydzień czy miesiąc]. Jednak nie chodzi tylko o to, by wykonać jakieś zadania. Konieczne jest wykonanie takiego ich zestawu, by przedstawić rzeczywistą, funkcjonalną wartość. Czyli coś, z czego klient będzie mógł od razu skorzystać. Kolejne sprinty mają charakter iteracyjny oraz przyrostowy – oznacza to, iż w następujących po sobie przebiegach zespół wykonuje nowe zadania, które tworzą nowe wartości i wprowadzają odpowiednie poprawki. Umożliwia to wykorzystanie wspomnianej wcześniej zwinności oraz otrzymywany na bieżąco feedback.
Termin sprint odnosi się do szybkości. Ta z kolei możliwa jest, dzięki samostanowieniu zespołu. Jego członkowie sami decydują, co i jak będą robić. Nad zespołem czuwa Scrum Master – osoba odpowiedzialna za usuwanie ewentualnych przeszkód, które mogłoby rozpraszać pracowników i spowalniać ich pracę, oraz Product Owner – człowiek odpowiedzialny za wizję oraz kierunek, w jakim zmierza praca [on reprezentuje klienta].
„Gdy wybieracie Właściciela Produktu, wybierzcie kogoś, kto potrafi wejść w buty użytkownika. Jak powiedział jeden z moich przyjaciół: „Moja żona jest doskonałym Właścicielem Produktu; ona zawsze wie dokładnie, czego chce. Ja tylko to realizuję”.”
Scrum. Czyli jak robić dwa razy więcej, dwa razy szybciej, Jeff Sutherland, J. J. Sutherland, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2017.
PODWALINY SCRUMA
Jeff Sutherland, wraz ze swoim synem J. J. Sutherlandem, przedstawiają w książce rozwój Scruma. W żadnym wypadku nie jest to sucha historia, czy chronologiczne wymienienie faktów. Jeff, jako współtwórca tytułowej metody, opowiada o swoim doświadczeniu wojskowym, naukowym i biznesowym. Ale i o pochodzących z Japonii inspiracjach – filozofii Kaizen oraz filozofii Toyoty [Toyota way]. [Od siebie dodam, że Scrum o jakim pisze Sutherland, ma również wiele wspólnego z Mindfulness].
ROZWÓJ METODY
Scrum ma solidne, interdyscyplinarne podstawy. Dlatego może dziwić fakt, iż początkowo metoda ta wykorzystywana była jedynie podczas prac nad projektami z zakresu oprogramowania. O jednym z takich projektów Sutherland pisze już na początku swej książki. Przytacza on przykład FBI – tworzenia systemu Sentinel, który miał być remedium [i poniekąd kolejną iteracją] dla przeciągających się prac nad Virtual Case File. Sprawa była poważna, zwłaszcza iż brak tego typu systemu uniemożliwiał neutralizację terroryzmu.
„Komisja ds. 11 września analizowała dogłębnie atak i próbowała wykryć jego prawdziwą przyczynę. Analitycy twierdzili, że nie byli w stanie uzyskać dostępu do wielu informacji, które miały być przedmiotem ich pracy. […] Zgodnie z wnioskiem z raportu komisji: „Systemy informacyjne FBI były zdecydowanie nieodpowiednie. […] FBI nie zdawało sobie sprawy, co wie: nie było skutecznego mechanizmu pozyskiwania zbiorowej wiedzy ani dzielenia się nią”.”
Scrum. Czyli jak robić dwa razy więcej, dwa razy szybciej, Jeff Sutherland, J. J. Sutherland, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2017.
Tak było przed 11 września. Tak było podczas praca nad Virtual Case File. Wszystko zmieniło się, gdy zespół odpowiedzialny za stworzenie i implementację systemu Sentinel wykorzystał Scruma.
Skuteczność Scruma potwierdzają również inne przywołane przez Sutherlanda przykłady: Valve [chyba każda osoba, która do grania wykorzystuje komputer, kojarzy gry takie jak Half-Life, Counter-Strike lub klienta Steam], 3M, Honda, Fuji-Xerox, Hewlett-Packard, grupa dziennikarzy prowadzona przez J. J. Sutherlanda, czy pewna ekipa remontowa. W książce przykładów jest o wiele, wiele więcej…
Co ciekawe, metoda ta nie musi ograniczać się do obszarów komercyjnych. O uniwersalności Scruma najlepiej świadczy fakt, iż skutecznie udało się go zaadaptować do m. in. celów edukacyjnych w niektórych holenderskich szkołach oraz do zwalczania biedy wśród ugandyjskich gospodarstw domowych.
NARZĘDZIA
Scrum jako metoda oddaje w ręce zespołu kilka istotnych narzędzi. Można stwierdzić, iż głównie dzięki nim możliwe jest zrobienie dwa razy więcej, dwa razy szybciej. Sutherland opisuje wiele pomysłowych i łatwych do wykorzystania technik [wśród nich np. tworzenie historyjek* czy odmiana pokera]. Jednak podstawowym narzędziem każdego zespołu jest tablica oraz karteczki samoprzylepne. Zapisywane na nich zadania przeklejane są z kolumn, które można opisać jako: „oczekujące”, „realizowane” i „ukończone”.
*[Przy tworzeniu historyjek pomocna może być np. książka, o której pisałem – Narratologia Pawła Tkaczyka]
WIEDZA & ZESPÓŁ
Autorzy co rusz podkreślają w książce bodaj dwa najważniejsze aspekty Scruma: wiedzę oraz zespół.
Zagregowana wiedza w ramach danego projektu jest wspólna. Wszyscy członkowie zespołu mają dostęp do tych samych informacji; dzielą się wiedzą oraz pomagają sobie, gdy zajdzie taka potrzeba. Ideą Scruma jest transparentność oraz praca zespołowa. Nie jednostka, lecz grupa.
A propos wiedzy – w kontekście samej książki Scrum. Czyli jak robić dwa razy więcej, dwa razy szybciej – każdy rozdział zakończony jest wypunktowaniem najważniejszych aspektów, które zostały w nim poruszone. Przydatny jest również szybki poradnik umieszczony na końcu jako dodatek: Implementacja Scruma – od czego zacząć, a także skorowidz.
PODSUMOWUJĄC
Scrum. Czyli jak robić dwa razy więcej, dwa razy szybciej jest lekturą bardzo interesującą. Autorzy stworzyli dzieło zarówno merytoryczne, jak i po prostu dobrze napisane. Przede wszystkim jednak, książka Sutherlandów zmienia myślenie na temat pracy zespołowej [choć część z opisanych narzędzi z równą skutecznością można zastosować w przypadku pracy wykonywanej indywidualnie].
RECENZJA NA PODSTAWIE WYDANIA
Scrum. Czyli jak robić dwa razy więcej, dwa razy szybciej, Jeff Sutherland, J. J. Sutherland, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2017, ISBN: 978-83-01-19157-3.
Za egzemplarz książki do recenzji dziękuję Wydawcy.