„Jeśli się odważysz, spójrz przez CZERWONĄ soczewkę, żeby stanąć oko w oko z tymi przerażającymi jaszczurami.”
Gabinet dinozaurów, Lucy Brownridge, il. Carnovsky, tł. Krzysztof Kietzman, Wydawnictwo Dwie Siostry, 2022.
PREHISTORIA
Dinozaury władały Ziemią przez 186 milionów lat. Okres ten, nazwany mezozoikiem, dzieli się na trias, jurę i kredę. Na samym początku ery mezozoicznej, świat jaki znamy wyglądał inaczej: wszystkie lądy były połączone i tworzyły jeden superkontynent – Pangeę. Wraz z upływem czasu, ruch płyt tektonicznych sprawił, iż lądy rozdzieliły się, tworząc znane nam dziś kontynenty. Zmiany środowiskowe wpłynęły natomiast na zmiany wśród samych dinozaurów. 186 milionów lat to w końcu mnóstwo czasu, by ewoluować…
EWOLUCJA
Gabinet dinozaurów wyjaśnia i pokazuje kolejne etapy życia na Ziemi [w większości z ery mezozoicznej]. Carnovsky oraz Lucy Brownridge prezentują różne stworzenia i rośliny, które pojawiały się, wymierały i/lub zmieniały pod wpływem warunków środowiskowych. Najbardziej w oczy rzucają się chyba zmiany roślinożerców: od raczej krótkoszyich zauropodomorfów, po charakteryzujące się długą szyją duże zauropody [np. diplodok]. Coraz wyżej osadzona głowa miała prostą przyczynę: wzrost roślinności [nie tylko konieczność sięgania coraz wyżej po pokarm, lecz również jego większa obfitość w koronach drzew]. Wśród innych gatunków roślinożerców, dostrzec można coraz bardziej zaawansowane mechanizmy obronne, które w kredzie oznaczały już grzbiet obleczony pancerzem, ogon zakończony twardą buławą, czy choćby „uzbrojenie” głowy w okazałe kryzy kostne i/lub rogi [czego przykładem może być styrakozaur, mniej znany kuzyn popularnego triceratopsa].
ŚRODOWISKO
Wspomniałem wcześniej o podziale Pangei na znane nam dziś kontynenty. Autorka i Autor Gabinetu dinozaurów podążają ścieżką wytyczoną przez paleontologiczne odkrycia. Oznaczają na konturowej mapie danego regionu, konkretne znaleziska [np. Megalozaur z Anglii, Archeopteryks z Niemiec, Stegozaur z USA, czy choćby Kotazaur z Indii].
W Gabinecie dinozaurów podzielono odkrycia na następujące regiony: Europa Zachodnia, Azja Środkowa i Rosja, Azja Wschodnia i Południowo-Wschodnia, Bliski Wschód i Indie, Afryka, Ameryka Północna, Australazja, Antarktyda, Ameryka Południowa.
GABINET
Zachwyca pomysł: wykorzystanie „soczewek paleontologa” [czyli trzech folii w kolorze czerwonym, zielonym i niebieskim; dołączone do książki], które po przyłożeniu do oka, z plątaniny wzorów i kolorów wyodrębniają jeden, spójny obraz. Czerwona soczewka pozwala dojrzeć dinozaury. Zielona – środowisko, w którym żyły. Niebieska – ówczesne rośliny oraz zwierzęta charakterystyczne dla danego regionu występowania.
Istnieje również możliwość uruchomienia na telefonie specjalnej strony [kod QR oraz link na końcu książki], która pozwala na wykorzystanie aparatu z telefonu zamiast trójkolorowej dołączonej do książki.
PODSUMOWUJĄC
Gabinet dinozaurów to świetny pomysł i staranne wykonanie. Książka, poza przykuwającymi oko obrazami, zawiera również sporo informacji i ciekawostek. Polecam każdej miłośniczce i każdemu miłośnikowi dinozaurów.
PS. Jedyne czego żałuję, to że nie miałem tej książki w dzieciństwie. Ale cóż, lepiej późno niż wcale 😉
RECENZJA NA PODSTAWIE WYDANIA
Gabinet dinozaurów, Lucy Brownridge, il. Carnovsky, tł. Krzysztof Kietzman, Wydawnictwo Dwie Siostry, 2022, ISBN: 978-83-8150-341-9.
Za egzemplarz książki do recenzji dziękuję Wydawcy.